به نقل از «تابناک»

افزایش نرخ سود سپرده‌گذاری بانک‌ها نزد بانک مرکزی/ طلا پا به پای سهام پیش می‌رود/ قیمت نفت به هر خبری واکنش نشان می‌دهد/ قاچاق مرغ به عراق با جاسازی در بار آجر

تاریخ انتشار: ۱۳ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۰۱۸۴۳

تابناک هر روز بسته‌ای خبری از مطالب اقتصادی با اهمیت و مهم ایران و جهان همچون تغییرات در بازار انرژی، بازار طلا، سکه، مسکن، نفت، خودرو و ... تا خبر‌ها و رویداد‌های جذاب اقتصادی را گردآوری می‌کند.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ این پیمانه تیتر‌هایی همچون کسری تجاری آمریکا از ۵۴ میلیارد دلار گذشت، ضرر ۵۵ میلیارد دلاری پاندمی به صنعت گردشگری قاره آفریقا، تولید سالانه سیگار از ۵۴ میلیارد نخ گذشت، قیمت جهانی مواد غذایی بالا رفت، جدیدترین آمار از بدهی خارجی ترکیه و کاهش دامنه نوسان ETF‌ها به ۱۰ درصد را در بر دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کسری تجاری آمریکا از ۵۴ میلیارد دلار گذشت

کسری تجاری آمریکا در ماه مه به خاطر کاهش صادرات این کشور به بالاترین حد از سال 2009، افزایش یافت. به این ترتیب انتظار می‌رود اقتصاد آمریکا در سه ماهه دوم سال جاری میلادی با بیشترین سرعت از زمان رکود بزرگ، کوچک شده باشد. وزارت بازرگانی آمریکا اعلام کرد کسری تجاری این کشور 9.7 درصد افزایش یافته و به 54.6 میلیارد دلار رسیده است. اقتصاددان هایی که رویترز از آنها نظرسنجی کرده، پیش بینی کرده بودند کسری تجاری آمریکا در ماه مه تا 53 میلیارد دلار افزایش یابد. صادرات آمریکا 4.4 درصد پایین آمده و به 144.5 میلیارد دلار رسیده که پایین ترین رقم از نوامبر 2009 است. صادرات کالا 5.8 درصد کاهش یافته و به 90 میلیارد دلار رسیده است. این رقم هم پایین ترین حد از ماه اوت 2009 گزارش شده است. محدودیت های سفر بر صادرات خدمات تاثیر گذاشته و باعث کاهش آن تا 54.5 میلیارد دلار شده است یعنی پایین ترین رقم از دسامبر 2011. 

ضرر ۵۵ میلیارد دلاری پاندمی به صنعت گردشگری قاره آفریقا

براساس اعلام کمیسر امور زیرساخت‌ها و انرژی اتحادیه آفریقا، کشورهای آفریقایی به دلیل پاندمی ویروس کرونا ظرف سه ماه حدود ۵۵ میلیارد دلار از درآمدهای خود را در بخش مسافرت و گردشگری از دست داده‌اند. «امانی ابوزید» در جریان یک نشست مطبوعاتی گفت که آثار اقتصادی ناشی از قرنطینه و بسته شدن مرزها در راستای تحدید شیوع ویروس کرونا، شدید خواهد بود و در همین راستا صنعت هواپیمایی این قاره به طور خاص ضربه خواهد خورد. وی در ادامه افزود که بخش‌های گردشگری و مسافرت تقریبا ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی آفریقا را تشکیل می‌دهند. ابو زید با اشاره به اینکه رکود ناشی از ویروس درست در سالی رخ داده است که آفریقا انتظار افزایش بازده در بخش مسافرت و حمل و نقل هوایی را داشت، تاکید کرد: ۲۴ میلیون خانواده آفریقایی داریم که معاش آنان به مسافرت و گردشگری وابسته است. وی ادامه داد: مابین ضرر اقتصادی و از دست رفتن مشاغل، ضربه بسیار سخت است. خطوط هواپیمایی آفریقایی شاهد ریزش ۹۵ درصدی یا ۸ میلیارد دلاری درآمدهای خود بوده و همچنین در سایر بخش‌ها نیز همچون تحلیل دارایی‌ها، متحمل ضرر شده‌اند. برخی از خطوط هواپیمایی خود را به پسا کووید-۱۹ نخواهند رساند. به گزارش ایبِنا از رویترز، مدیر منطقه ای سازمان بین المللی هوانوردی غیرنظامی نیز در جریان یک نشست مطبوعاتی گفت که خطوط هواپیمایی آفریقایی برای ادامه فعالیت به طور تخمینی به ۲۰ میلیارد دلار نیاز دارند. شرکت هواپیمایی ملی ساحل عاج که از جمعه هفته گذشته پروازهای داخلی خود را از سر گرفت، اعلام کرد که برای سرپا ماندن ۲۴ میلیون دلار از دولت دریافت کرده است. 

افزایش نرخ سود سپرده‌گذاری بانک‌ها نزد بانک مرکزی

بانک مرکزی اعلام کرد: آخرین اطلاعات به دست آمده از عملکرد بخش واقعی اقتصاد نشان می‌دهد، رشد اقتصادی بدون نفت در مسیر صعودی قرار گرفته است. از طرف دیگر، نرخ تورم از تورم هدف اعلام شده (22 درصد) فاصله دارد. بر این اساس، هیئت عامل بانک مرکزی در راستای اجرای قانون پولی و بانکی کشور برای حفظ ارزش پول ملی در جلسه پنج‌‌شنبه مورخ 12 تیرماه 1399، ترتیبات جدید اجرای سیاست پولی را تصویب کرد.

براین اساس، هیئت عامل بانک مرکزی براساس مواد (6) و (11) دستورالعمل «عملیات بازار باز و اعطای اعتبار در قبال اخذ وثیقه توسط بانک مرکزی»، نرخ سود سپرده‌گذاری بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نزد بانک مرکزی را با 1 واحد درصد افزایش، 13 درصد تعیین کرد.  ذکر این نکته ضروری است که این تصمیم با هدف کاهش دامنه دالان نرخ سود و هدایت نرخ تورم به سمت نرخ تورم هدف اتخاذ شده و از روز شنبه مورخ 14 تیرماه 1399 اجرا می‌شود. یادآور می شود که نرخ سود اعتبارگیری بانک‌ها از بانک مرکزی 22 درصد است. گفتنی است، پیش از این هیئت عامل بانک مرکزی در روز چهارشنبه مورخ 4 تیرماه 1399، کف دالان نرخ سود را از 10 به 12 درصد افزایش داده بود.

تولید سالانه سیگار از ۵۴ میلیارد نخ گذشت

جدیدترین آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) نشان می‌دهد که در سال ۹۸ حدود ۵۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون نخ سیگار تولید شده است. به گزارش ایسنا، این رقم نسبت به تولید ۴۸ میلیارد و ۲۰۰ میلیون نخ در سال گذشته ۱۳.۷ درصد افزایش داشته است. در قانون برنامه پنجم توسعه تاکید شده بود که کل واردات سیگار با برند اصلی در پایان این برنامه به تولید داخل تبدیل شود تا با به صفر رساندن میزان واردات این محصولات با به کارگیری از توان داخلی نیاز مصرفی کشور در داخل تامین شود که این امر در نهایت در سال ۱۳۹۷ محقق شد. همچنین سال گذشته ۱۵۴ میلیون نخ سیگار صادر شده که نسبت به صادرات ۱۵۰ میلیون نخی این محصول در سال ۱۳۹۷ حدود ۲.۷ درصد رشد داشته است. از طرف دیگر با توجه به اینکه میزان مصرف سالانه سیگار در کشور ۶۵ میلیارد نخ برآورد شده، میزان قاچاق نیز در سال گذشته ۱۰ میلیون و ۳۱ هزار نخ برآورد شده که نسبت به سال ۱۳۹۷ حدود ۳۹.۲ درصد کاهش داشته است.

قیمت جهانی مواد غذایی بالا رفت

شاخص قیمت غذای فائو که تغییرات ماهانه سبدی از غلات، دانه‌های روغنی، محصولات لبنی، گوشت و شکر را بررسی می‌کند، در ژوئن به ۹۳.۲ واحد رسید که ۲.۴ درصد در مقایسه با ماه مه افزایش داشت. فائو در مبنای همه شاخصهای خود بازنگری کرد و آن را از دوره ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ به دوره ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ تغییر داد. در بحبوحه ابهاماتی که در بازار وجود دارد، قیمت دانه‌های روغنی، شکر و محصولات لبنی که در ماه مه کاهش چشمگیری داشتند، در ماه ژوئن افزایش پیدا کرده و به بالاترین حد در چند ماه اخیر رسید؛ در حالی که در بخش شاخصهای غلات و گوشت، قیمت اکثر کالاها همچنان روند نزولی داشت. بر اساس گزارش رویترز، فائودر پیش بینی خود برای فصل غلات ۲۰۲۰ بازنگری کرد و برآوردش از میزان محصول را ۹.۳ میلیون تن افزایش داد. این آژانس سازمان ملل متحد اکنون انتظار دارد که تولید جهانی غلات به ۲.۷۹۰ میلیارد تن برسد که سه درصد بالاتر از برداشت سال ۲۰۱۹ خواهد بود. این تغییر عمده که در برآورد ماهانه فائو صورت گرفت ناشی از برآورد بالاتر تولید گندم استرالیا بوده است.

طلا پا به پای سهام پیش می‌رود

بازارهای سهام جهان در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ قوی‌ترین عملکرد را از سال ۱۹۹۸ داشتند؛ با این حال درخشش آنها مانع از روند صعودی قیمت طلا نشد و این فلز بزرگترین رشد سه ماهه خود در چهار سال اخیر را به ثبت رساند. قیمت طلا در سه ماه گذشته بیش از ۱۲ درصد رشد داشت و در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ بزرگترین رشد قیمت سه ماهه از مارس سال ۲۰۱۶ تاکنون را به ثبت رساند. همچنین برای سومین ماه متوالی رشد قیمت ماهانه داشت. به گزارش ایسنا، بانک‌های مرکزی جهان در بحبوحه تبعات اقتصادی منفی شیوع ویروس کرونا، تدابیر محرک مالی گسترده‌ای را به اجرا گذاشته و نرخ‌های بهره را پایین نگه داشته‌اند و این اقدام به رشد بیش از ۱۶ درصدی قیمت طلا در سال میلادی جاری کمک کرده است. طلا در شرایط ابهامات اقتصادی و سیاسی با افزایش تقاضای خرید روبرو می‌شود. نرخهای بهره پایین هم هزینه نگهداری طلا که بازدهی ندارد را کاهش داده و جذابیت سرمایه گذاری در این فلز ارزشمند را تقویت می‌کند.

جوناتان باتلر، تحلیلگر فلزات ارزشمند و مدیر توسعه کسب و کار در شرکت میتسوبیشی در گزارشی اعلام کرد که تنوع سازی سرمایه گذاری همچنان به نفع طلا خواهد بود زیرا ابهامات بر بازارهای مالی حکمفرماست. وی گفت: سرمایه گذاران با وجود ورود سرمایه به بازارهای سهام، همچنان به دنبال پوشش ریسک از طریق طلا هستند. طلا با طوفانی از ابهامات عظیم روبروست زیرا احیای اقتصادی با افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا به خطر افتاده است و از سوی دیگر نرخهای بهره واقعی منفی مانده‌اند. وی در ادامه افزود: طولی نخواهد کشید که طلا صعود پایداری به بالای مرز ۱۸۰۰ دلار در هر اونس پیدا خواهد کرد.

قیمت نفت به هر خبری واکنش نشان می‌دهد

قیمت نفت این روزها به هر خبری که در خصوص عرضه و تقاضا مطرح می شود واکنش نشان می‌دهد. یک روز به دنبال کاهش ذخیره‌سازی‌ها در جهان بالا می‌رود و روز دیگر با احتمال شیوع گسترده‌تر کرونا و بازگشت محدودیت‌ها پایین می‌آید. امروز نیز قیمت‌ها در این بازار به صحبت‌های الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه واکنش نشان داد. نواک شب گذشته اعلام کرد که اوپک و کشورهای هم پیمان قصد ندارند سطح کاهش ۲۳ درصدی تولید نفت را بعد از ژوییه تمدید کنند و تولید آنـها افزایش خواهد داشت. این موضوع در حالی مطرح می‌شود که بر خلاف انتظارها، شیوع کرونا در تابستان کاهش نیافت و این موضوع می‌تواند به بازگشت محدودیت‌ها و کاهش تقاضا برای انرژی در جهان منجر شود. موضوعی که شکاف عرضه و تقاضا در جهان را عمیق‌تر خواهد کرد. با توجه به آن، نفت برنت امروز  ۰.۷ درصد پایین آمد و ۴۲ دلار و ۸۴ سنت قیمت خورد. نفت شاخص آمریکا نیز با کاهشی ۰.۷۴ درصدی به ۴۰ دلار و ۳۵ سنت در هر بشکه رسید. به نقل از ایرنا؛ کارشناسان بازار نفت معتقدند گرچه قیمت‌ها در این بازار پرنوسان است اما در نیمه دوم سال ۲۰۲۰، قیمت نفت به کانال ۵۰ دلاری وارد می‌شود.

جدیدترین آمار از بدهی خارجی ترکیه

بانک مرکزی ترکیه در گزارشی اعلام کرد میزان بدهی خارجی ناخالص در ترکیه تا پایان ماه مارس به ۴۳۱ میلیارد دلار رسیده است که از این میزان، ۲۵۶.۵ میلیارد دلار سهم بدهی های عمومی دولت بوده است. طبق اعلام وزارت خزانه داری و دارایی ترکیه، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی این کشور در حال حاضر به ۵۶.۹ درصد رسیده که ۱.۱ درصد کمتر از رقم ابتدای سال است. خزانه‌داری ترکیه نیز طی این مدت ۱۴.۲ میلیارد دلار بدهی به شکل اوراق قرضه داشته است. کاهش بدهی خارجی ترکیه در شرایطی که پیش تر صندوق بین المللی پول نسبت به وابستگی بیش از حد ترکیه به منابع خارجی هشدار داده بود می تواند خبر خوبی برای فعالان ارزی این کشور باشد. ترکیه تابستان سال قبل با بحران ارزی کم سابقه ای مواجه شد و امسال نیز با شیوع کرونا؛ اعمال محدودیت های رفت و آمدی و تعطیلی کسب و کارها باعث شد تا نرخ برابری دلار در مقابل لیر حتی به رقم۷.۴ نیز برسد.

کاهش دامنه نوسان ETF‌ها به ۱۰ درصد

بورس اوراق بهادار تهران در اطلاعیه ای اعلام کرد: به اطلاع سرمایه‌گذاران محترم می‌رساند؛ دامنه نوسان روزانه صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله سهامی و مختلط در بورس اوراق بهادار تهران از روز دوشنبه مورخ ۱۳۹۹.۰۴.۱۶ به ۱۰ (ده) درصد کاهش می‌یابد.

شایان ذکر است ،در روز گذشته معاملات دارا یکم بدلیل اختلاف قابل توجه قیمت سفارشات وارد شده با خالص ارزش روز دارایی های صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم مورد تایید قرار نگرفت.

نرخ مرغ به کانال ۱۸ هزار تومان رسید

عظیم حجت عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی از افزایش قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: روز پنجشنبه متوسط قیمت هر کیلو مرغ زنده ۱۲ هزار و ۳۰۰ تومان و مرغ گرم ۱۸ هزار و ۲۰۰ تومان بود. وی افزود: با توجه به تنش گرمایی در فصل تابستان، وزن گیری مرغ با تاخیر انجام می‌شود که این امر در افزایش قیمت بی تاثیر نیست. حجت ادامه داد: با وجود تامین بخشی از نهاده‌ها با نرخ آزاد و بخشی با نرخ مصوب، قیمت منطقی مرغ ۱۶ هزار و ۵۰۰ تا ۱۷ هزار تومان است، درحالیکه قیمت مصوب مرغ برمبنای نهاده با نرخ مصوب تعیین شده است. این مقام مسئول با انتقاد از این‌مسئله که قیمت مصوب مرغ ستاد تنظیم بازار با هزینه‌های واقعی تولید فاصله دارد، بیان کرد: با استمرار روند زیان مرغداران کار به جایی می‌رسد که مرغداران به سبب کمبود نقدینگی از چرخه تولید خارج  ‌شوند. /باشگاه خبرنگاران جوان

قاچاق مرغ به عراق با جاسازی در بار آجر

حمید حسینی عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، درباره جاسازی مرغ در بار آجر برای ارسال به عراق اظهار داشت: افرادی که با جاسازی مرغ در بار آجر، صادراتی به عراق می‌کنند نه تنها به فکر مصرف‌کننده نیستند بلکه با آبروی مردم ایران هم بازی می‌کنند. وی با بیان اینکه هر روز شاهد اتفاقات این‌چنینی هستیم، افزود: این اقدامات در ترمینال‌های ایران و جلوی چشمان ماموران گمرگ و مرزبانی انجام می‌شود. وی با انتقاد از این اقدامات خارج از چارچوب انسانی و قانونی، گفت: یکی از کارهایی که اتاق مشترک ایران و عراق می‌تواند از اتاق بازرگانی مطالبه و پیگیری کند، ابطال فوری کارت بازرگانی این قبیل افراد یا شرکت‌ها است. وی یادآور شد: در حال حاضر برخی محموله‌های لبنیات هم به این شکل به عراق صادر می‌شود که جای سوال دارد. حسینی دلیل این اقدامات را ممنوعیت واردات از سوی عراق عنوان کرد. /ایلنا

 

منبع: تابناک

کلیدواژه: سیروس گرجستانی قانون سزار سقوط ایرباس ایران دهه کرامت سایت غنی سازی نطنز اقتصاد ایران کسری تجاری آمریکا گردشگری آفریقا سیروس گرجستانی قانون سزار سقوط ایرباس ایران دهه کرامت سایت غنی سازی نطنز میلیارد دلار رسیده کسری تجاری آمریکا ۵۴ میلیارد سرمایه گذاری ویروس کرونا درصد افزایش نشان می دهد محدودیت ها بدهی خارجی بانک مرکزی واکنش نشان بار آجر میلیون نخ سه ماه قیمت نفت نرخ سود بانک ها دوم سال سه ماهه ماه مه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۰۱۸۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عبور از دژاووی بورسی

بازدهی منفی بورس به سومین روز متوالی رسید. شواهد امر نشان می‌دهد بخش بزرگی از ترس معامله‌گران از یادآوری خاطرات ناخوشایند در اردیبهشت۱۴۰۲ نشأت می‌گیرد که کاهش شاخص کل بورس را در جهت مخالف با ارزندگی قیمت رقم زده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، «دژاوو» یا «آشنا پنداری» به معنای تجربه احساس یادآوری عجیبی از خاطراتی است که آن را قبلا تجربه کرده‌اید. درست همین احساس در میان بورس‌بازان به سرعت در حال شیوع است؛ به‌طوری‌که وضعیت مذکور سبب تحلیل‌های نادرست در بازار شده است؛ بنابراین هر روز فضای تحلیلی بازار ضعیف‌تر می‌شود و در این فضای غیرتحلیلی، فعالان بازار از واقعیت‌های ارزندگی قیمت سهام غافل شده‌اند.

اگر چه برخی فرضیات فعالان بازار به‌طور مشخص به تکرار دخالت سیاستگذار در بورس بازمی‌گردد، اما «ارزندگی بورس» در مقایسه با بازار‌های تورم‌زا وزنه سنگینی است که حتی به تنهایی می‌تواند از خروج نقدینگی ممانعت به عمل آورد. گفت‌وگوی کارشناسان نشان می‌دهد کاهش شاخص سهام در پنج سکانس قابل بررسی است.

بورس تهران روز گذشته ضمن تداوم روند نزولی شاخص سهام، تا حدودی بازدهی هفته نخست اردیبهشت را تخلیه کرد؛ همچنین شاخص مرز روانی ۲.۳ میلیون واحد را از‌ دست‌رفته دیده و از ابتدای هفته با کاهش ارتفاع ۱.۵۴ درصدی مواجه شده است. در بازار دیروز معامله‌گران در حالی فعالیت خود را شروع کردند که بهای دلار و طلا در مسیر افزایشی حرکت کردند و معامله‌گران این بازار‌ها روز هیجانی را پشت سر گذاشتند.

بورس با چنین کارنامه‌ای در هفته دوم اردیبهشت عملا از رقابت با رقبای خود بازمانده است. تغییر مسیر بورس از روند صعودی به یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات بازار مبدل شده است. کارشناسان بورسی مهم‌ترین عامل سرعت گرفتن خروج پول حقیقی از تالار شیشه‌ای را «یادآوری خاطرات تلخ اردیبهشت ۱۴۰۲» می‌دانند. در چنین فضایی یک عامل منفی می‌تواند بهانه اصلاح قیمت‌ها و حجم معاملات باشد. این موضوع سبب شده هر خبری بتواند بر اندام نحیف سهامداران بی‌تجربه لرزه بیفکند.

برای سومین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت سهام به نام معامله‌گران حقوقی بازار ثبت شد. یکی از نکات مهم در معاملات روز‌های قبل این است که نماد‌های کوچک‌تر و صنایع کوچک‌تر بورسی با کاهش قیمت بیشتری مواجه شدند. بررسی کلیت بازار نشان می‌دهد در حال حاضر خبری از تقاضای معامله‌گران خرد برای خرید سهام دیده نمی‌شود.

بازار سهام از ابتدای اردیبهشت تاکنون دو نیمه متفاوت را پشت‌سر گذاشته است. بورس اردیبهشت را توفانی آغاز کرد و با کسب بازدهی ۴.۳۵ درصدی وارد دومین هفته اردیبهشت شد. با توجه به اینکه در هفته قبل بازار متاثر از چند خبر بازدهی مثبت را ثبت کرده بود، هم‌زمان با فروکش کردن تب اخبار مذکور و عبور از سطح ۲.۳ میلیون واحد، مجددا به روال سابق بازگشت. اخباری که توانسته بود بورس را سبز‌پوش کند در گام اول به آرام گرفتن تنش‌های سیاسی کشور و بعد از آن به پیشروی دلار نیمایی مرتبط بودند.

بار روانی دو خبر مالیاتی

بررسی معاملات روز گذشته نشان می‌دهد اکثر نماد‌های بزرگ و کوچک بازار با افت تقاضا مواجه شدند. در همین حال افزایش قیمت ارز و طلا موجب شده است عطش تقاضا در میان سهامداران خرد رنگ ببازد. دسته‌ای از کارشناسان بازار سرمایه، عقب‌گرد بورس در هفته جاری را به طور مستقیم مرتبط با مقاومت بانک مرکزی برای افزایش قیمت دلار نیما می‌دانند؛ البته این موضوع مورد اقبال همه تحلیلگران نیست.

در ابتدای هفته خبری در مورد اصلاح بند س تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۳ جهت تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در بازار منتشر شد، اما به دلیل اینکه سرنوشت این خبر همچنان با ابهام مواجه است بازار واکنش مثبتی به این مهم نشان نداد. با توجه به اینکه تصمیمات قطعی درمورد معافیت مالیاتی می‌توانست نقطه آغازی برای رشد قیمت سهام باشد، اما ابهامات کنونی سردرگمی بورس‌بازان را به دنبال داشته است.

از سوی دیگر سهامداران تعلل دلار نیما برای استارت صعودی از سوی بانک مرکزی را مطابق با انتظارات بازار ارزیابی نمی‌کنند و معتقدند جهش نرخ دلار آزاد در نهایت باید منجر به رشد دلار نیما شود. این در حالی است که برخی از کارشناسان همچنان با تاکید بر ارزندگی سهم، معتقدند جاماندگی بورس به‌زودی جبران خواهد شد. اما کماکان نمی‌توان تحلیل دقیقی از وضعیت بازار ارائه کرد. این امر به وضعیت متغیر‌های اثرگذار بر بورس بستگی دارد. با‌ این‌حال می‌توان گفت نگرانی برخی افراد بیشتر از لحاظ ذهنی است. آنچه حالا موجب نگرانی اهالی بازار سهام شده است، عمدتا به رفتار دسته‌جمعی سرمایه‌گذاران خرد در مقابل شرایط کنونی بورس بازمی‌گردد.

فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، به دلایل تغییر مسیر بورس از مسیر صعودی اشاره کرد.

او با به تصویر کشیدن چند سکانس از افت ۱.۵۴ درصدی شاخص از ابتدای هفته اظهار کرد: طی معاملات روز‌های گذشته ضعف تقاضا در سمت خرید به‌خوبی نمایان بود. این موضوع حتی در کاهش ارزش معاملات به‌وضوح نمایان شده است. در به وجود آمدن شرایط فوق دلایل مختلفی دخیل بوده است. در وهله اول یک اتفاق مهم بازار را به سمت احتیاط مضاعف پیش برد. دستکاری و تغییرات احتمالی در وضع قوانین مالیاتی یک شائبه را ایجاد کرده، اینکه آیا ممکن است اتفاقات اردیبهشت ۱۴۰۲ و دخالت در سازوکار قیمتی بازار مجددا رخ دهد؟ بند «س» تبصره ۶ قانون بودجه که مربوط به اعمال محدودیت در معافیت مالیاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ارزش بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان است، استارت نگرانی فعلان بورسی را زد.

از سوی دیگر بازار با یک ابهام بزرگ مواجه است. قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» که اکنون همه بازار‌ها را با چالش مواجه کرده است، در نهایت به نفع بورس خواهد بود. اما چرا بازار واکنش مثبت نشان نداد؟ دلیل رفتار منفی سهامداران را باید به نکات مبهم در مورد جزئیات این خبر گره زد.

مطمئنا افراد بخشی از منابعی را که در بازار‌های خودرو، طلا، سکه و لوازم خانگی پارک کرده‌اند، بعد از قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» به بورس وارد خواهند کرد. اکنون با توجه به اینکه از طریق قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» دارایی افراد ردیابی خواهد شد، جابه‌جایی پول رخ خواهد داد که منشأ آن به قانون مذکور بازمی‌گردد.

به این صورت که با فاصله بسیار زیاد به نفع بازار سرمایه است، البته به شرطی که بند «س» اصلاح شود. این موضوع شوک جدیدی به بورس وارد کرد و مربوط به ابهامات آن است. مثلا فکر کنید قرار باشد دامنه نوسان قیمت را تغییر دهند. ابهامات به‌وجود‌آمده در ابتدای امر می‌تواند بازار را شوکه کند. اما وقتی جزئیات خبر مشخص شود، طبیعتا از بار روانی منفی پیرامون آن کاسته خواهد شد.

به بیانی دیگر افراد آماتور در بازار سهام در رویارویی با این قبیل ابهامات بلافاصله در صف فروش قرار می‌گیرند. واقعیت امر این است که بازار به مرور زمان و در میان‌مدت نسبت به این مهم واکنش مثبت نشان خواهد داد. اما یکی از مهم‌ترین دلایل ریزش بورس در هفته جاری را می‌توان به ابهامات حاکم بر این خبر نسبت داد.

پیشروی بی‌اعتمادی

نکته دوم به بی‌اعتمادی حاکم بر بازار سرمایه برمی‌گردد. در شرایط فعلی سرمایه‌گذاران به دلیل تجربه تلخ سال‌های قبل دچار «بورس‌هراسی» شده‌اند. با توجه به حواشی‌ای که سال قبل پیرامون نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به وجود آمد، بورس تهران با بی‌اعتمادی برای ورود پول درگیر شده است. بر همین اساس هر گونه اخباری که از سوی سیاستگذار منتشر می‌شود، فعالان بورسی را به لاک دفاعی فرومی‌برد. درحقیقت این سیگنال به بازار مخابره شده است که دولت به دنبال تامین سرمایه از بورس است.

استیصال بازارگردان‌ها

موضوع سوم به منع فروش بازار گردان‌ها باز می‌گردد. حدود یک ماه است که بازار‌ گردان‌ها اجازه فروش سهام ندارند. این درحالی است که منابع بازار گردان‌ها از محل فروش سهام به دست می‌آید. وقتی بازار گردان‌ها منابع در اختیار نداشته باشند، به‌مرور تحلیل می‌روند. سهام برخی شرکت‌های بزرگ به دلیل این قانون کاملا رها شده است. معمولا شرکت‌های بزرگ و شاخص‌ساز رفتاری شبیه شاخص کل از خود نشان می‌دهند. اما در روز‌های اخیر برخی از شرکت‌های بزرگ با کاهش بیش از ۱.۵ درصدی قیمت سهام به دلیل منع فروش و نبود منابع درآمد بازارگردان‌ها مواجه بوده‌اند. این موضوع در کلیت روند بازار موثر بوده است. حقوقی‌ها نیز در چنین دامی گرفتار شده‌اند.

فاصله دلار نیما و دلار آزاد

یکی از مسائلی که در روز‌های اخیر اذهان اهالی بازار را درگیر کرده است، به موضوع نرخ دلار نیما باز می‌گردد. نشریات معتبری همچون «پلت» در حوزه پتروشیمی، معمولا متوسط قیمت را در بازه ۳ تا ۶ ماهه در نظر می‌گیرند. در واقع در این بازه زمانی متوسط قیمت برای اثرگذاری روی محاسبات و آثار سود و زیان در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین باید گفت نوسانات در یک دوره محدود چند روزه نمی‌توانند چندان اثر محسوس و ملموسی بر درآمد شرکت‌ها داشته باشند.

البته شرط این مهم به این موضوع بازمی‌گردد که نوسانات محدود، مقطعی باشند. اما از سوی دیگر فاصله بیش از ۵۰ درصدی نرخ دلار نیما با دلار آزاد خود مسبب ایجاد هراس در بازار است. در کل می‌توان این‌طور بیان کرد که ریزش روز‌های اخیر بورس مرتبط با افت اندک دلار نیما نیست.